Blockchain, Bitcoin, kryptowaluty – ile można stracić?

Szczerze? Możesz stracić wszystko!

…jeśli nie poświęcisz minimum energii i nie zrozumiesz o co chodzi. I nie mam na myśli kryptowalut, a tym bardziej obrotu nimi. Mowa tutaj o blockchain, czyli technologii, która została wykorzystana m.in. do stworzenia kryptowalut. Ale to tylko jeden, maluteńki wycinek (choć najbardziej nagłośniony, póki co). Wielkimi krokami nadchodzi rewolucja, być może na miarę tej z lat 90-tych – internetowej. Wtedy również niewielu zdawało sobie z tego sprawę, jeszcze mniej wierzyło, że Sieć stanie się tym, co znamy dzisiaj. Takie pojęcia, jak np. e-commerce, hosting i serwery, domeny, itd., to dzisiaj dla większości ludzi coś zwyczajnego. Podczas, gdy jeszcze dwadzieścia, a nawet kilkanaście lat temu nasza rzeczywistość była zgoła inna. Dokładnie tak samo będzie z blockchain. Powiem więcej: to już nie jest pieśń przyszłości, to teraźniejszość. I to w ogromnej skali. Jeszcze chwilowo znana głównie specjalistom, jeszcze chwilowo rozwijana i testowana, ale już wkrótce zaleje świat. Jak tsunami (w kolejnym punkcie podam Ci kilkadziesiąt, bardzo konkretnych dowodów na potwierdzenie tej tezy). Eksperci przewidują, że do tzw. mainstream’u wejdzie w latach 2020-25. I, albo ją zrozumiesz, albo pozostaniesz na marginesie rzeczywistości. Jak dzisiejsi wykluczeni cyfrowo. Takie fakty…

Blockchain, Bitcoin, kryptowaluty – zapewne już nieraz słyszałeś któreś z tych pojęć. I, pomijając niewielką grupę osób, które naprawdę zgłębiły temat, z pewnością Twoja wiedza jest szczątkowa lub niepełna. Tym bardziej, że tzw. powszechna informacja na ten temat została bardzo mocno zafałszowana. Przez ignorantów produkujących medialne clickbaity, przez uczestników rynku kryptowalut, przez ‘wojnę’ pomiędzy zwolennikami, a przeciwnikami tej branży, itd. Natomiast, niezależnie od tego, jaki masz stosunek do samych kryptowalut, przede wszystkim powinieneś zrozumieć trzy rzeczy:

• kryptowaluty (bez ich oceniania), to jedynie jedno z setek zastosowań tej technologii,
• blockchain to technologia, dzięki której można rozwiązać miliony problemów dzisiejszego świata,
• idea blockchain realizowana jest przez technologie informatyczne (i to może być skomplikowane dla osób nie technicznych), ale sama idea nie jest trudna, każdy jest w stanie ją zrozumieć.

W tym artykule postaram się wytłumaczyć Tobie o co właściwie chodzi i dlaczego to takie ważne. Najpierw podam kilkadziesiąt przykładów wykorzystania blockchain. I to nie takich teoretycznych, a z życia wziętych. Na zachętę – abyś zrozumiał skalę nadchodzącej rewolucji. Natomiast, jeżeli już wiesz jak ogromny jest potencjał tej technologii, możesz od razu przeskoczyć do jej wytłumaczenia. Następnie wyjaśnię ideę blockchain, na bardzo prostych i obrazowych przykładach. Jestem przekonany, że nie tylko szybko ją zrozumiesz, ale staniesz się kolejnym jej fanem. Bo jest wręcz genialna w swej prostocie i potencjale.

Otwórz oczy, a zrozumiesz

Światowe Forum Ekonomiczne przewiduje[i], że w ciągu kilku najbliższych lat blockchain będzie obsługiwał 10% światowego PKB. Unia Europejska, USA, Chiny, Rosja i wiele mniejszych struktur już wprowadzają regulacje i współfinansują rozwój tej technologii. Do tego dochodzą projekty stricte komercyjne, których tylko w 2018r. powstało co najmniej kilkaset. Pomysły wykorzystania technologii są różne, ale korzyści wynikające z jej zastosowania wszędzie są podobne: transparentność, niezmienność, bezpieczeństwo informacji. Oto garść obiecanych przykładów, zebranych na podstawie różnych dostępnych raportów i analiz[ii] oraz obserwacji własnych:

Prawa autorskie, Muzyka, Film, Media

Jedną z głównych zalet technologii blockchain jest możliwość usunięcia kosztów pośredników. Branża muzyczna jest doskonałym przykładem, gdzie zbędne koszty wpływały na zbyt małe zarobki ​​artystów, a więc ich opór dla elektronicznej dystrybucji. Powstało wiele projektów opartych na blockchain , poszukujących sprawiedliwszego rozwiązania dla artystów. M.in. Artbita, do której włączył się były perkusista GunsNRoses, Matt Sorum.

Rozliczenia podatkowe

W Chinach postanowiono wykorzystać tę technologię w celu ułatwienia obsługi systemu opodatkowania i wystawiania faktur elektronicznych. Projekt[iii] prowadzi Miaocai Network w połączeniu z Państwową Administracją Podatkową.

Uwierzytelnianie dyplomów i dokumentów

Fałszowanie dokumentów, w tym dyplomów ukończenia uczelni wyższych, to jeden z tych problemów, który od lat nie doczekał się idealnego rozwiązania. Technologią, która w sposób bardzo bezpieczny, prosty, stosunkowo tani, może przyczynić się do zabezpieczenia dokumentów jest blockchain. W ramach prac realizowanych przy Polskim Akceleratorze Technologii Blockchain powstał projekt Dokuchain[iv] – rozwiązanie problemu weryfikacji autentyczności dokumentów oraz umożliwianie wykrywanie zmian dokonywanych w plikach.

Księgi wieczyste, hipoteka

Rząd Gruzji używa blockchain do rejestrowania tytułów prawnych do nieruchomości. Specjalnie zaprojektowany system blockchain został zintegrowany z cyfrowym systemem rejestracji Narodowej Agencji Rejestru Publicznego (NAPR). Gruzja zyskała przejrzystość zapisów, a jednocześnie zredukowano ilość oszustw.

Bezpieczeństwo narodowe

W 2016 r. Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego USA ogłosił start projektu , który ma wykorzystywać blockchain jako sposób bezpiecznego przechowywania i przesyłania gromadzonych danych. Korzystając z blockchain Factom, dane pobierane z kamer bezpieczeństwa i innych czujników są szyfrowane i przechowywane za pomocą blockchain, jako sposobu na złagodzenie ryzyka naruszenia danych.

Kontrola graniczna

Obecnie pasażerowie przechodzą kontrole graniczne w wielu punktach. Testowane jest rozwiązanie oparte na blockchain, które bezpiecznie przechowuje dane pasażerów pociągu Eurostar. Dzięki temu dane zarejestrowane w Holandii mogą być  kontrolowane przez agencje w Wielkiej Brytanii. Blockchain zapewni, że dane nie zostały naruszone i są weryfikowalne.

Opieka zdrowotna

Dokumentacja medyczna, ze swej natury, jest notorycznie rozproszona i błędna. Niespójne procedury przetwarzania danych sprawiają, że lekarze często zmuszeni są do pracy z nieprawidłowymi lub niekompletnymi danymi pacjentów. Takie projekty, jak np. MedRec, wykorzystują blockchain jako sposób na ułatwienie udostępniania danych, przy jednoczesnym zapewnieniu uwierzytelniania i zachowania poufności.

Nieruchomości

W Kijowie dokonano pierwszej transakcji sprzedaży nieruchomości, pod kontrolą blockchain. Umowa została zawarta dzięki blockchain Ethereum i ma być pierwszą z wielu podobnych[v].

Diamenty i dzieła sztuki

Bolączką branży są obawy dot. źródła diamentów i naruszenia etyki dotyczącej ich kraju pochodzenia. Do tego dochodzi ryzyko wymiany kamieni na mniej wartościowe. De Beers Group, najsłynniejsza na świecie firma diamentowa, ma teraz własny system blockchain[vi]. Dzięki niemu tworzony jest cyfrowy ślad dla każdego diamentu. Podobna historia ma miejsce przy cyfrowym znakowaniu dzieł sztuki. Blockchain może być użyty do udowodnienia historii obrotu dziełem, np. poprzednich właścicieli dzieła.

Płatności mobilne

Kryptowaluty (również oparte o blockchain) wykorzystywane są w celu ułatwienia płatności mobilnych w bardzo szerokim zakresie. Jedna z najnowszych inicjatyw została stworzona przez konsorcjum japońskich banków[vii]. Będą korzystać z technologii Ripple w celu umożliwienia natychmiastowych płatności mobilnych.

Energia dóbr kopalnych

W 2017r. IBM wraz z Energy-Blockchain Labs uruchomił Hyperledger Fabric[viii]. System oparty o blockchain, potrafiący śledzić aktywa węgla w Chinach. Stwarza to wymierny i możliwy do skontrolowania system śledzenia emisji oraz organizuje rynek dla firm, które chcą zrównoważyć swoje zużycie energii, jednocześnie zachęcając do stosowania bardziej ekologicznych praktyk przemysłowych.

Łańcuchy dostaw, logistyka

Blockchain jest wprost idealny dla branż, w których towary są przekazywane z rąk do rąk (producent – dostawca – dystrybutor – konsument). IBM i Walmart połączyły siły, aby uruchomić w Chinach Blockchain Food Safety Alliance[ix]. Projekt, prowadzony we współpracy z firmą JD.com z listy Fortune 500, ma na celu poprawę śledzenia i bezpieczeństwa żywności, co ułatwia weryfikację jej przydatności do spożycia. Blockchain jest wykorzystywany również w ramach logistyki morskiej, co zapewnia przejrzystość nieuniknionej biurokracji międzynarodowego handlu. Maersk, jeden z największych globalnych spedytorów, był pionierem w korzystaniu z blockchain[x].

Użyteczność publiczna

W australijskim mieście Fremantle technologię blockchain wykorzystuje projekt zarządzania rozproszoną energią słoneczną i systemami wodnymi . Krajowa Komisja ds. Energii Chile rozpoczęła korzystanie z technologii blockchain, jako sposobu potwierdzania danych, dotyczących zużycia energii.

System głosowań

Przeprowadzenie głosowania to jeden z tych obszarów działalności, który wymaga najwyższego poziomu zaufania i bezpieczeństwa. Gwarantem niepodważalności głosowania może być technologia blockchain. Polski Akcelerator Technologii Blockchain w odpowiedzi na problem zgłoszony przez gminę Jaworze, odnoszący się do przeprowadzania głosowań lokalnych, a także komunikacji z mieszkańcami gminy, podpisał umowę akceleracyjną zakładającą stworzenie systemu głosowań lokalnych. Projekt został zgłoszony do Akceleratora w ramach I tury rekrutacji i ma zostać opublikowany w 2019r.

Inteligentne miasta

Taipei, w partnerstwie z IOTA, wdraża technologię Distributed Ledger Technology. Trwają prace nad stworzeniem systemu wykrywania i regulacji światła, temperatury, wilgotności i zanieczyszczeń[xi].

Ubezpieczenia

Ubezpieczyciel American International Group Inc, we współpracy z International Business Machines Corp, ukończył pilotowanie tzw. „Inteligentnego kontraktu”[xii]. System, uwzględniając międzynarodowe standardy ma wspomagać zarządzanie złożonymi ubezpieczeniami międzynarodowymi.

Reklama

New York Interactive Advertising Exchange we współpracy z Nasdaq wykorzystuje blockchain do tworzenia platformy e-commerce, łączącej strony branży reklamy[xiii]. Proces zakupu i dystrybucji reklamy jest prosty i bardzo bezpieczny, a używa otwartego protokołu blockchain Ethereum.

Przemysł naftowy

S&P Global Platts przetestował rozwiązanie blockchain, które jest wykorzystywane do rejestrowania danych dotyczących magazynowania ropy naftowej[xiv]. Tygodniowe zapasy będą przechowywane na blockchain, zmniejszając potrzebę ręcznego zarządzania danymi i minimalizując ryzyko błędu ludzkiego.

Koleje

Jeden z największych operatorów taboru kolejowego w Rosji Novotrans również korzysta z technologii blockchain, której celem jest poprawa szybkości działania, rejestracji żądań naprawy, procesów inwentaryzacji[xv]. Dzięki blockchain informacje będą bardziej odporne na manipulacje i korupcję.

Gry, hazard

Jedna z najbardziej wpływowych firm w branży gier, Ubisoft, bada jak wdrożyć blockchain w swoje gry wideo. W szczególności koncentruje się na własności i transferze przedmiotów w grze, takich jak nagrody i cyfrowe kolekcje[xvi].

Leasing samochodów

Największe firmy zajmujące się wynajmem i obsługą floty, będą mogły korzystać z blockchain Essentia do przechowywania danych klientów. Informacje będą w pełni zaszyfrowane i udostępniane za zgodą odpowiednich stron.

Bankowość

PKO Bank Polski we współpracy z Krajową Izbą Rozliczeniową (KIR) wdrożył rozwiązanie oparte na technologii blockchain, dzięki czemu klienci banku otrzymają zmiany regulaminów produktowych drogą elektroniczną. Rozwiązanie zostało wypracowane wspólnie z polsko-brytyjską firmą Coinfirm w ramach działającej w banku platformy rozwoju innowacji i nowoczesnych technologii „Let’s Fintech with PKO Bank Polski!”.

Dystrybucja energii

Jednym z największych wyzwań branży energetycznej jest potrzeba nieomylnej ewidencji zapasów. Opracowywany jest projekt, który pomoże śledzić dystrybucję zasobów w czasie rzeczywistym, przy zachowaniu poufności danych przez cały czas.

Ok, tyle konkretnych przykładów, choć lista jest daleka od wyczerpania. Projekty są wdrażane również w edukacji, rejestracji publicznej, systemach głosowania, identyfikacji. W zakresie gospodarki odpadami, w przemyśle rybołówczym, w zakresie ochrony zagrożonych gatunków. Już nie wspominając o typowo informatycznych branżach, jak e-commerce, hosting, serwery i cloud computing, obliczenia, itd.

Blockchain – jak ma to ugryźć zwyczajny Kowalski?

Weź proszę, Szanowny Czytelniku, pod uwagę, że niniejszy artykuł skierowany jest głównie do osób nie technicznych. Stąd i jego forma – niezbyt techniczny język, nie zawsze precyzyjny i szczegółowy. Użyto również wielu uproszczeń, bardzo prostych przykładów danych i wyliczeń. W rzeczywistości stosowana jest o wiele większa skala komplikacji oraz matematycznych algorytmów. Ponadto, rozwój branży stworzył wiele rozwiązań, będących alternatywą do tutaj zaprezentowanego. Na tym etapie, chodzi przede wszystkim o zrozumienie idei.

Ta część artykułu inspirowana jest po części świetnym tekstem o blockchain Mohita Mamorii, który również serdecznie polecam. Tym bardziej, jeżeli kogoś interesują też same kryptowaluty, bo właśnie ich autor użył do zobrazowania tematu. Tutaj użyję nieco innego przykładu. Ale również skupimy się raczej na tym, w jaki sposób blockchain rozwiązuje nasz przykładowy problem, a nie na jakiejś teorii. No, może poza króciutkim wstępem: Blockchain, czyli łańcuch bloków, to nic innego, jak bardzo wiarygodny rejestr. Ewidencja praktycznie dowolnych danych, zapisana w taki sposób, aby nie była możliwa/realna jakakolwiek ingerencja w przechowywane informacje.

I, de facto, powyższa uproszczona definicja, otwiera oczy. Sam pomyśl – jeżeli istnieje system, który potrafi w wiarygodny i bezpieczny sposób przechować ważne informacje dla dowolnej branży, potencjał jej wykorzystania jest wprost nieograniczony. I prześledzimy to na wybranym przykładzie, a mianowicie na księgach wieczystych.