FTP – co to takiego? Jak z niego korzystać?

Własna witryna internetowa do prawidłowego działania wymaga serwera, który pozwoli na przechowywanie oraz transferowanie wszelkich plików związanych z bazami danych, systemem CMS, poczty e-mail itd. Sam zakup serwera, zazwyczaj w formie hostingu, nie powinien sprawić użytkownikom większych problemów. Jednak jego samodzielna obsługa, konfigurowanie oraz dwukierunkowy przesył plików między klientem a serwerem, na początku mogą okazać się nieco zbyt skomplikowane. Aby maksymalnie ułatwić przesył plików, warto skorzystać z programów FTP.

Czym jest FTP?

FTP (ang. File Transfer Protocol) jest protokołem komunikacyjnym, który umożliwia transmisję oraz przesył danych między serwerem a klientem. Protokół pozwala na dwukierunkową transmisję, tj. przesyłanie plików do zasobów serwera, a także ich pobieranie przez klienta lub bezpośrednio przez sieć internet.

Serwery FTP działają w trybie pasywnym oraz aktywnym, a różnica między tymi dwoma trybami zależna jest od sposobu nawiązywania połączenia. W trybie pasywnym połączenie ustanawiane jest przez klienta serwera FTP, a w trybie aktywnym transmisja zapoczątkowywana jest przez serwer. Sposób realizacji połączenia dyktowany jest korzystaniem z firewalla lub Proxy, które mogą uniemożliwić połączenie z serwerem z zewnątrz.

Wraz z dynamizacją trendu na szyfrowanie połączenia, obecnie protokoły transmisji danych rozszerzane są o dodatkowe rozwiązania szyfrujące. Użytkownicy serwerów coraz częściej mogą spotkać się z serwerami opartymi na protokołach FTPS (FTP SSL i FTP Secure) lub SFTP (SSH File Transfer Protocol).

Jak korzystać z FTP?

By móc korzystać z dwukierunkowej transmisji danych między serwerem FTP a klientem (użytkownikiem), konieczne jest wykorzystanie w tym celu odpowiedniego oprogramowania – tzw. klienta FTP. To właśnie dzięki klientowi FTP możliwe jest łatwe i bezproblemowe połączenie z serwerem.

Obecnie większość klientów FTP wymaga jedynie podania poprawnych danych hosta oraz danych logowania klienta. Po zalogowaniu na swoje konto, obsługa serwera FTP niczym nie różni się od zarządzania folderami i plikami w systemie operacyjnym Windows. Klient FTP pozwala na: uploadowanie, usuwanie, modyfikowanie i przenoszenie plików w obrębie struktury serwera.

Jedynym problemem dla użytkownika może okazać się odnalezienie konkretnych lokalizacji plików – zwłaszcza gdy serwer dysponuje znaczną ilością danych. Niezwykle ważne jest, by przed wszelkimi operacjami wykonywanymi na plikach serwera wykonać kopię zapasową całej jego zawartości i skopiować ją w bezpieczne miejsce – np. do chmury lub na dysk PC-ta. Uchronimy się wówczas przed potencjalnym ryzykiem wystąpienia awarii lub błędów na zarządzanej witrynie internetowej.

Trzy najpopularniejsze programy do FTP

Dobór odpowiedniego klienta FTP pozwoli znacząco ułatwić wszelkie prace wykonywane na serwerowych plikach, a także usprawni administrowanie witryną. Przed samodzielnym doborem klienta FTP warto zapoznać się z jego specyfiką oraz charakterystyką. Wielu dostawców hostingu oferuje swoim klientom zintegrowane z domenami dedykowane rozwiązania. Z reguły są one łatwe w użyciu oraz oferują odpowiedni support dla mniej doświadczonych użytkowników.

Spośród niezależnych i najbardziej popularnych klientów FTP można zaliczyć takie oprogramowanie jak: Total Commander, FileZilla i CuteFTP.

• Total Commander to bezsprzecznie najpopularniejszy i najstarszy klient FTP na świecie. Program stanowi wzór dla swojej konkurencji, zapewnia ogrom możliwości i jednocześnie niezwykle proste i intuicyjne zarządzanie plikami.
• FileZilla to kolejny popularny i darmowy klient FTP posiadający polską wersję językową. FileZilla obsługuje wszystkie protokoły FTP – również te szyfrowane, umożliwia zarządzanie plikami o dużych wielkościach (do 4 GB) i umożliwia definiowanie reguł ograniczających pobieranie i wysyłanie plików.
• CuteFTP jest programem dla bardziej zaawansowanych użytkowników. Klient FTP oferuje bardzo rozbudowaną funkcjonalność, obsługuje protokoły FTP, FTPS i SFTP, a także pozwala na nawiązywanie nawet 100 połączeń jednocześnie i planowanie operacji w czasie, czy obsługę dodatkowych skryptów.